Mercurio (planeta)

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Articlo d'os 1000
Mercurio ☿
Caracteristicas orbitals
Radio meyo: 57.910.000 km
Distancia
ta o Sol:
0,387 UA
Excentricidat: 0,20563069
Periodo orbital
(sideral):
59d 23,3h [1]
Periodo orbital
(sinodico):
115,88 días
Inclinación: 7,004°
Velocidat orbital meya: 47,8725 Km/s
Satelites: 0
Caracteristicas fisicas
Diametro equatorial: 4.879,4 km
Superficie: 7,5 × 107 km²
Masa: 3,30223 kg
Densidat meya: 5,43 g/cm³
Gravedat superficial: 2,78 m/s²
Velocidat d'escape: 4,25 km/s
Periodo de rotación: 58d 15,5088h
Inclinación axial:
Albedo: 0,10-0,12
Temperatura superficial:
 • Minima: 90 K
 • Maxima: 700 K
 • Meyana: 440 K
Caracteristicas atmosfericas
Potasio 31,7%
Sodio 24,9%
Oxicheno atomico 9,5%
Argón 7,0%
Oxicheno molecular 5,6%
Nitrocheno 5,2%
Dioxido de carbonio 3,6%
Augua 3,4%
Hidrocheno 3,2%
Iste articlo ye sobre a planeta Mercurio, ta atros usos d'iste termin se veiga Mercurio.

Mercurio ye a planeta mas amanada a o Sol y a mas chicota d'o Sistema Solar.[2] Ye d'o tipo telurico como a Tierra, y debe o suyo nombre a o dios romano Mercurio. No poseye garra satelite natural. A suya magnitut aparent varía entre -0,4 y 5,5. Mercurio ye una planeta de dificil observar, pus ye amán d'o Sol y por un regular no se puet alufrar fueras de cuan sale u se pone.

Mercurio chira d'una traza unica en o Sistema Solar. Ye blocau por mareas con o Sol en una resonancia d'orbita de chiro de 3: 2,[3] lo que significa que, en relación con as estrelas fixas, chira sobre o suyo eixe mesmament tres vegadas por cada dos revolucions que da arredol d'o Sol. Visto dende o Sol, en un marco de referencia que chira con o movimiento orbital, pareix chirar nomás una vegada cada dos anyos mercurians. Por lo tanto, un observador en Mercurio veyería nomás un día cada dos anyos mercurians.

L'eixe de Mercurio tien l'inclinación mas chicota de cualsiquiera d'as planetas d'o Sistema Solar (arredol de 1/30 grau). A suya excentricidat orbital ye la mas gran de totas as planetas conoixius en o Sistema Solar; en o perihelio, a distancia de Mercurio a lo Sol ye solo arredol de dos tercios (u 66 %) d'a suya distancia en l'afelio. A superficie de Mercurio pareix tener muitos craters y a suya apariencia ye semellant a la d'a Luna, lo que indica que ha estau cheolochicament inactiva mientres mils de millons d'anyadas. Cuasi sin atmosfera pa retener a calor, tien temperaturas superficials que vareyan mientres o día mas que en cualsiquier atra planeta d'o Sistema Solar, que van dende 100 K (-173 °C) por a nueit a 700 K (427 °C) mientres o día en as rechions ecuatorials.[4] As rechions polars son constantment por debaixo de 180 K (-93 °C). A planeta no tien satelites naturals conoixius.

Dos naus espacials han visitau Mercurio: o Mariner 10 pasó volando en 1974 y 1975; y MESSENGER, lanzada en 2004, orbitó Mercurio mas de 4.000 vegadas en cuatro anyos antis d'agotar o suya combustible y estampar-se contra a superficie d'a planeta o 30 d'abril de 2015. Ye previsto que a nau espacial BepiColombo plegue a Mercurio en 2025.

  1. (en) "Mercurio" en a pachina web d'a NASA
  2. (en) Joseph A. Angelo Jr. Encyclopedia of Space and Astronomy, Facts on File, 2006, ISBN 978-0-8160-5330-8, p.391
  3. (en) Elkins-Tanton, Linda T. (2006). Uranus, Neptune, Pluto, and the Outer Solar System. Infobase Publishing. p. 51. ISBN 978-1-4381-0729-5.
  4. (en) Prockter, Louise (2005). Ice in the Solar System. 26. Johns Hopkins APL Technical Digest.

© MMXXIII Rich X Search. We shall prevail. All rights reserved. Rich X Search